Vier basisprincipes voor een goede trainer. Deel 4: Regie overdragen
31 oktober 2022 

Vier basisprincipes voor een goede trainer. Deel 4: Regie overdragen

De Basisprincipes 
Afke van der Wouw (sportpsycholoog) heeft de vier inzichten verwerkt in een mindmap.

Mindmap: Basisprincipes van training geven 

Principe 4: Regie overdragen
Dit betreft het stapsgewijs verantwoordelijk maken van de spelers voor het eigen leerproces. Het is van belang dat trainers en coaches de spelers niet precies vertellen wat ze moeten doen en hoe zij dit moeten doen. Door vooral (open) vragen te stellen en te luisteren naar de spelers, gaan zij zelf nadenken. Zelfs bij de allerkleinsten kan dit al door het geven van keuze opties. Het voordeel van het spelers verantwoordelijk maken voor hun eigen leerproces is onder andere dat spelers informatie beter onthouden. Tevens worden er nieuwe hersenverbindingen tot stand gebracht wanneer zij zelf over dingen hebben mogen nadenken. Op deze manier groeit ook het zelfoplossend vermogen van de spelers. Hierdoor kunnen de spelers hun kennis en oplossingen ook inzetten in nieuwe situaties zonder dat zij afhankelijk zijn van de trainer en/of coach. Tijdens de rust kan het verstandig zijn het geven van feedback uit te stellen en te vragen hoe de spelers zelf vonden dat de eerste helft gegaan is. Voorbeelden van vragen die je dan kunt stellen zijn:
 – Wat ging er goed?
 – Hoe kunnen we zorgen dat dit goed blijft gaan?
 – Wat ging er minder goed?
 – Wat kunnen we daar aan doen?
 Bij de allerkleinsten kunnen verschillende antwoordmogelijkheden worden gegeven zoals: ‘Wat ging er goed? Bij je mannetje blijven of vrijlopen?’.

Motivatie
Binnen de psychologie wordt er onderscheid gemaakt tussen intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie. Je bent intrinsiek gemotiveerd om dingen te doen wanneer je dit puur vanuit jezelf doet, vanuit plezier en de wil om jezelf te ontwikkelen. Wanneer je extrinsiek gemotiveerd bent, word je gedrag gedreven door externe factoren, zoals waardering van anderen, geld en aandacht.

Een populaire motivatietheorie in de psychologie is de Self-Determination Theory (SDT) van Deci en Ryan. De SDT stelt dat er aan drie behoeften moet worden voldaan om intrinsieke motivatie te verkrijgen: behoefte aan autonomie, behoefte aan competentie en behoefte aan verbondenheid.
De behoefte aan autonomie betreft het gevoel van controle en vrijheid om dingen zelf te doen en beslissen. De behoefte aan competentie betreft het gevoel ergens goed in te zijn en iets te kunnen. De behoefte aan verbondenheid betreft het gevoel ergens bij te horen en waardevol te zijn voor anderen. 

De 4 behandelde basisprincipes zijn in lijn met de theoretische basisbehoeften, die de Self- Determination Theory stelt voor intrinsieke motivatie. De behoefte aan verbondenheid wordt voldaan door het geven van individuele aandacht. De persoon achter de hockeyer wordt dan gezien. Volgens de theorie kan deze verbondenheid zich bovendien het beste ontwikkelen in een veilige leeromgeving. Aan de competentiebehoefte kan worden voldaan door het principe ‘Stimuleren’ toe te passen. Wanneer een kind complimenten krijgt, die gericht zijn op zijn eigen ontwikkeling, voelt hij zich meer competent. Het principe ‘Regie overdragen’ kan gelinkt worden aan de behoefte aan autonomie. Wanneer een kind zelf keuzes maakt en inspraak heeft, ervaart het kind een autonoom gevoel.

Door het toepassen van de 4 principes wordt dus ook de intrinsieke motivatie bij de kinderen vergroot, hetgeen past bij een veilig en ontwikkelingsgericht sportklimaat!

Over de schrijver
Reactie plaatsen